Μ. Κ. Χατζηδημητρίου…Αιτηση χρήσης υπαίθριου αποπάτου στο εξοχικό του στην περιοχή Ακταίου, 1934

Πρίν ογδόντα χρόνια, τον Οκτώβριο του 1934, ο ελλόγιμος κύριος Χατζηδημητρίου, δικηγόρος και παράγοντας της πόλης των Βαρωσίων απευθύνεται στον Αγγλο επαρχιακό Διοικητή Αμμοχώστου, αιτούμενος την χρήση παραπήγματος δίπλα στο κέντρον Ακταίον ως απόπατον! (ο οποίος βρισκόμενος σε ξεχωριστό παράπηγμα μάλλον πρέπει να χαρακτηριστεί σαν υπαίθριος  η σαν “outside loo” εν Αγγλιστί). Η αιτηση εγκρίνεται με 6 υπογραφές .

Η αιτηση του κυρίου Χατζηδημητρίου

Το πιο πάνω ντοκουμέντο μας παραπέμπει στην ιστορία της εξέλιξης της παραθαλάσσιας ανάπτυξης της παραλίας του Βαρωσιού. Σύμφωνα με μαρτυρίες (βλ. Το Παλιό Βαρώσι της Αγνής Μιχαηλίδου, οπως και τοπογραφικούς χάρτες) η σήμερα κατάκτιστη παραλία του Βαρωσιού ηταν ερημη στις αρχές του περασμένου αιώνα. Υπήρχε ο καταυλισμός των ψαράδων στην περιοχή της Γλώσσας (βλ. φωτογραφία του 1914 στην ανάρτηση της 10 Οκτωβρίου) και η υπόλοιπη περιοχή ηταν γεμάτη απο τα λευκά κρίνα της θάλασσας οπως και τα γνωστά «γένια της Αφροδίτης» (βλ. φωτογραφία του 1914 στην ανάρτηση της 10 Οκτωβρίου) στους παραθαλάσσιους αμμόλοφους. Η Αγνή Μιχαηλίδου μας πληροφορεί οτι το πρώτο σπίτι-παράγκα το εκτισε γύρω στο 1900 ο γιατρός Moghabab, και μετά εκτισαν ο Γεώργιος Χατζηπέτρος και ο Πολύβιος Γεωργίου. Τα σπίτια αυτά ειχαν κτιστεί χωρίς αδεια σε κυβερνητική γη και γι’αυτό ο Αρμοστής εξέδωσε διάταγμα κατεδάφισης!.

Γράφει η Αγνή Μιχαηλίδου: Ο Γεωργίου αντί να υπακούση, πήγε αμέσως στην Λευκωσία. Εκεί συνάντησε τον Αρμοστή ο οποίος ηταν ετοιμος με τις αποσκευές του για αναχώρηση στο Τροόδος για την θερινή του κατοικία. Συζήτησαν το θέμα, αλλά ο Αρμοστής επέμενε στην κατεδάφισι. Τότε ο Γεωργίου ειπε στον αρμοστή: Εσείς εξοχώτατε, τώρα πάτε στο Τροόδος για το καλοκαίρι. Εμείς δεν θέλουμε λίγη δροσιά; Γι αυτό κτίσαμε τις παράγκες στην θάλασσα. Αυτό επιασε τόπο. Ο Αρμοστής εδωσε αμέσως διαταγή να χωριστή η γη στην παραλία σε οικόπεδα και αφησε ησυχο τον Γεωργίου.

H Αγνή Μιχαηλίδου προσθέτει οτι τα οικόπεδα αρχικά διατίθονταν για 6-12 λίρες το καθένα αλλά το ενδιαφέρον ηταν πολύ χαμηλό γιατί οι επίδοξοι αγοραστές θεωρούσαν τις τιμές πολύ ψηλές. Τα οικόπεδα πουλήθηκαν ευκολα οταν η τιμή μειώθηκε στις 2-5 λίρες το οικόπεδο. Το ακριβώτερο το ειχε αγοράσει ο δικηγόρος Λούης Λοίζου (γνωστός ως Τσακκιστός). Η γενική γνώμη ηταν οτι «ο γιός του Χατζηβαγγέλη επέταξε τα λεφτά του στούς παλιόαμμους». Σύμφωνα με την μαρτυρία της φίλης του ιστολογίου Στάλως Χριστοδουλίδου αυτή η νοοτροπία ηταν ζωντανή και αρκετά χρόνια μετά.

Αφηγείται η Στάλω Χριστοδουλίδου:

«Το 1940, ο παππούς μου Ανδρέας Πετρίδης είχε ραφείο στη περιοχή του Αη- Νικόλα και ο πελάτης του Γεώργιος Εμφιετζής (Δήμαρχος Αμμοχώστου για πολλά χρόνια), που του ειχε ράψει ενα κοστούμι αλλά δεν είχε να πληρώσει , του είπε λοιπόν να του γράψει μια έκταση στη θάλασσα αντί των οφειλών ! Ο παππούς αρνήθηκε λέγοντας δεν είσαι καλά που θα παρω περιουσία εκεί μεσα στις ερημιές που μας τρώνε τα φίδια να με κοροϊδεύει ο κόσμος… οπότε μπορείς μου τα δίνεις !!! Η οικογένεια το θυμόταν αυτό το περιστατικό οταν χρόνια μετά αρχισε η τεράστια ανάπτυξη της περιοχής…»

Το αρχειακό φωτογραφικό υλικό που καταδεικνύει τα στάδια της ανάπτυξης στις πρώτες δεκαετιες του 20ου αιώνα ειναι λιγοστό και αρα σπάνιο. Το αρχείο του ιστολογίου διαθέτει τις φωτογραφίες της οικογένειας Lucie-Smith που χρονολογούνται το 1914. (βλ. ανάρτηση της 10 Οκτωβρίου). Η επόμενη, χρονικά μεταγενέστερη, φωτογραφία στο αρχείο του ιστολογίου ειναι παρμένη το 1947 απο ενα Αγγλο στρατιώτη.

Ο φίλος του ιστολογίου, Παύλος Ιακώβου, σημειώνει το κέντρον Αλάσια (νούμερο 1) οπως και το κέντρο Ακταίον το οποίο ανοιξε μετά απο το τέλος του πρώτου Παγκοσμίου πολέμου απο τον παππού του, Παύλο Ιακώβου (νούμερο 2). Η φωτογραφία δείχνει οτι τα παραθαλάσσια σπίτια/παραπήγματα ειχαν φτάσει μέχρι την περιοχή του Αλάσια αμέσως μετά το τέλος του Β Παγκοσμίου πολέμου. Παραμένει αγνωστον κατά πόσον το 1947 η εξοχική κατοικία του κύριου Χατζηδημητρίου συνέχιζε να χρησιμοποιεί τον υπαίθριον απόπατον η κατά πόσο ειχε αναβαθμιστεί σε εσωτερικό αποχωρητήριο!.

Ετικέτες: Αρχιτεκτονική, Παραλία